Wormen zijn parasieten die in het lichaam van je hond leven en een veel voorkomend probleem. Een besmetting met wormen is makkelijk opgelopen. De parasieten voeden zich ten koste van de hond. Vaak bevinden ze zich in de darmen, in de bloedbaan of onder de huid, waar ze zich voortplanten.
Omdat de wormbesmetting zich vaak pas laat zien als de hond erg besmet of verzwakt is, is het vaak een onzichtbaar probleem. Veel baasjes zijn zich helaas niet bewust van de risico’s die aan een wormbesmetting verbonden zijn.
Gezondheidsrisico bij de hond
Wormen komen veel meer voor dan de meeste mensen denken en kunnen daarbij een negatief effect hebben op de gezondheid van je hond. Bij gezonde volwassen honden geeft de wormbesmetting meestal (afhankelijk van de soort) geen symptomen. Maar omdat ze de wormen wel bij zich dragen, worden de wormeneitjes via de ontlasting uitgescheiden, waarbij die weer een risico vormen voor andere dieren maar ook voor mensen.
Honden die erg besmet zijn kunnen de volgende symptomen vertonen:
Het uitbraken van wormen of de aanwezigheid van wormen in de ontlasting
Vermageren en/of groeivertraging
Bloedarmoede
Doffe vacht
Verminderde weerstand
Anale irritatie, dit uit zich bijvoorbeeld door “sleetje rijden”
Braken
Diarree of juist verstopping
Hoesten
Sterfte (meestal bij jonge pups)
Gezondheidsrisico bij de mens
Mensen worden meestal niet ziek, maar sommige van de wormen die voorkomen bij de hond kunnen ook een risico vormen voor de gezondheid van de mens. En als het gebeurt kan dat ernstige gevolgen hebben.
Zo kunnen spoelwormen ook de mens besmetten. Een besmetting van dier op mens wordt ook wel zoönose genoemd. Uit een onderzoek van de Universiteit van Utrecht is gebleken dat maar liefst 59% van de openbare zandbakken en 25% van de parken met spoelwormeieren is besmet. Met name mensen met een lagere weerstand zoals kinderen, zwangere en oude mensenlopen een hoger risico op een besmetting.
Het voorkomen van een wormeninfectie door het regelmatig ontwormen van je hond is dus niet alleen van groot belang voor de gezondheid van je hond, maar zeker ook voor je eigen gezondheid en die van de mensen om je heen!
Hoe vaak moet ik mijn hond ontwormen?
Om de gezondheidsrisico’s van een wormenbesmetting zoveel mogelijk te beperken, moeten honden regelmatig ontwormd worden met een goede wormenkuur. Afhankelijk van de leeftijd (waarbij jonge honden vaker ontwormd moeten worden dan oudere) en de levenswijze van je hond zou je volgens het officiële advies van de ESCCAP (European Scientific Counsel for Companion Animals – een onafhankelijk Europese organisatie van dierenarts-parasitologen) je hond iedere 3 maanden ofwel 4 x per jaar moeten ontwormen.
Behandeling
Een goed (preventieve) behandeling tegen wormen bestaat uit drie onderdelen:
Ontworm met een middel waarin de juiste werkzame stof zit tegen de relevante wormen.
Gebruik de juiste dosering (afhankelijk van het ontwormingsmiddel) voor je hond
Ontworm op het juiste tijdstip en dus minimaal 4x per jaar.
Wanneer moet een hond ontwormd worden?
Een hond kan het beste volgens het volgende ontwormingsschema ontwormd worden:
Volwassen dieren: ieder kwartaal, dus om de 12 weken (= 4 x per jaar)
Pups vanaf de geboorte op 2, 4, 6 en 8 weken en daarna maandelijks totdat ze een half jaar oud zijn. Vanaf 6 maanden moet er worden ontwormd volgens het schema van een volwassen dier, dus 1x per 3 maanden.
Een zogende teef dient gelijk met de pups ontwormd te worden.
Waaraan voldoet een goed ontwormingsmiddel?
Een goed werkend ontwormingsmiddel is in ieder geval werkzaam tegen alle belangrijke haak-, zweep-, lint- en spoelwormen. Het dient zowel de eitjes als de larven en de volwassen wormen te doden. Hiervoor zijn verschillende wormmiddelen beschikbaar zoals bijvoorbeeld Drontal Dog van Bayer Pet Care en Cazitel Plus van Zoetis in de handel. Wormmiddelen die naast de haak-, zweep-, lint- en spoelwormen ook nog eens preventief tegen hartwormen gebruikt kunnen worden zijn Milbemax van Novartis en Milpro van Virbac.
Buiten het feit dat een ontwormingsmiddel natuurlijk effectief moet zijn tegen de relevante wormen, is het ook wenselijk dat het wormen middel goed door de hond wordt opgenomen. Dus gebruik een middel wat makkelijk toe te dienen is, wat goed van smaak is en geen vervelende bijwerkingen heeft.
Moet ik ook tegen vlooien behandelen?
De vlo is verantwoordelijk voor de besmetting van de lintworm bij de hond. Door ervoor te zorgen dat uw hond vlo vrij blijft zorgt u er dus ook voor dat de kans op een lintworm besmetting veel kleiner wordt. Behandel uw hond dus ook preventief tegen vlooien.
Dit kan met pipetten die in de nek van de hond gedruppeld worden en meestal 1 maand werkzaam zijn. Maar natuurlijk ook met een goedwerkende vlooienband. Het voordeel van een band zit hem in het feit dat deze veel langer werkzaam zijn. Ook als de hond veel zwemt is een band in plaats van een behandeling met pipetten aan te raden.
Soorten wormen
De meest voorkomende wormsoorten waarmee uw hond besmet kan raken, zijn de lintworm en rondwormen. Waarbij veel voorkomende rondwormen de spoelworm, de zweepworm en de haakworm zijn. Al deze soorten leven in het maagdarmstelsel van de hond en kunnen aanzienlijke schade veroorzaken.
Zeldzamer, maar wel gevaarlijker dan de lintworm en rondwormen, is de hartworm. Honden kunnen door de beet van een besmette mug geïnfecteerd worden met de hartworm. De aandoening komt voornamelijk voor in het Zuiden van Europa.
In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden is een ringworm infectie geen wormen besmetting, maar een schimmelinfectie van de huid. Ringworm wordt dan ook niet verder op de site behandeld.
Gezondheidsrisico’s voor hond en mens?
Wormen bij de hond komen vaker voor dan men denkt en kunnen slecht zijn voor gezondheid van het dier. Sommige van de wormen die voorkomen bij de hond kunnen ook een risico vormen voor de gezondheid van de mens. Zo kunnen spoelwormen ook de mens besmetten. Uit een onderzoek van de Universiteit van Utrecht is gebleken dat maar liefst 59% van de openbare zandbakken en 25% van de parken met spoelwormeieren is besmet.
Waarbij met name mensen met een lagere weerstand, zoals kinderen, zwangere en oude mensen gevoelig zijn voor een besmetting. Het voorkomen, door het regelmatig ontwormen van uw hond, van een wormeninfectie is niet alleen van groot belang voor de gezondheid en het welzijn van uw hond, maar dus zeker ook voor uw eigen gezondheid en die van uw gezin!
Lintwormen
Lintwormen komen voor in de dunne darm van de hond. Een lintworm heeft zowel vrouwelijke als mannelijke geslachtsorganen en kan zichzelf dus vermenigvuldigen. Verder is een lintworm plat en bestaat uit een kop met daarachter een groot aantal met eitjes gevulde segmenten.
Volwassen lintwormen laten de met eitjes gevulde segmenten los welke zelfstandig uit de anus van de hond kruipen en zo ook in de ontlasting terecht kunnen komen. Deze zien er dan uit als kronkelende witte wormpjes of als ze gedroogd zijn als witte rijstkorrels.
Hoe krijgt een hond lintwormen?
Lintwormen worden onder andere overgedragen door vlooien die daarbij fungeren als tussengastheer. Dit gebeurt doordat de lintwormeitjes worden opgegeten door vlooien, welke weer gemakkelijk door de hond ingeslikt kunnen worden als ze zich zelf likken. Maar ook het eten van van besmet slachtafval door de hond kan leiden tot een lintwormen infectie.
Wat zijn de verschijnselen van de lintworm bij de hond?
Het kan zijn dat de segmenten met eitjes van de lintworm irritatie veroorzaken rond de anus van uw hond. Dit kan ertoe leiden dat uw hond zich overmatig zal likken of met zijn kont over de grond zal proberen te schuren om de irritatie tegen te gaan.
Ze kunnen ook zichtbaar zijn in de ontlasting of in de haren rond de anus van uw hond. Klachten als diarree en braken kunnen ook voorkomen. U kunt een besmetting door lintworm dus vaak zelf vaststellen.
Zijn er gezondheidsrisico’s van lintwormen bij de mens?
Bij het binnenkrijgen van eitjes kan er een besmetting met de lintworm ontstaan. Dit heeft verder geen nadelige gevolgen. Meer over de besmettingen van dier op mens, ook wel zoönose genoemd, kunt u lezen op de site van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.
Hoe kan ik een infectie van lintwormen bij mijn hond voorkomen?
Lintwormen zijn te bestrijden met een ontwormingsmiddel met praziquantel erin. Dit zijn bijvoorbeeld Cazitel Plus van Zoetis, Drontal van Bayer en Milbemax van Novartis. Het onafhankelijke ESCCAP (European Scientific Counsel Companion Animal Parasites – bestaande uit dierenartsen gespecialiseerd in parasieten) adviseert om een hond minimaal 4x per jaar preventief te ontwormen. Daarnaast is het aan te raden uw hond ook preventief tegen vlooien te behandelen.
Rondwormen
Rondwormen, of Nematoda, zijn de meest voorkomende darmwormen bij de hond (bijna alle pups zijn ermee besmet) en is de familienaam voor een zeer grote diverse groep aan wormsoorten. De leden zijn onderling moeilijk te onderscheiden. Rondwormen zijn, zoals de naam al doet vermoeden, rond.
Het kenmerk van rondwormen is dat zij beschikken over een buisvormig spijsverteringsstelsel, met openingen aan beide einden van hun lichaam. De volwassen rondworm komt voor in de dunne darm van de hond en leeft daar van de darminhoud.
Welke soorten rondwormen zijn er?
Er zijn meerdere soorten rondwormen. De meest voorkomende zijn:
Haakwormen
Spoelwormen
Zweepwormen
Hoe krijgt een hond rondwormen?
Een hond kan rondwormen krijgen door het eten van met eitjes besmette aarde, bijvoorbeeld doordat besmette aarde aan de vacht van de hond blijft plakken en met likken wordt ingeslikt, of met rondwormen besmette knaagdieren zoals bijvoorbeeld muizen of ratten.
Wat zijn de verschijnselen van rondwormen bij de hond?
Symptomen van besmetting met rondwormen bij de hond zijn onder andere een opgezette buik, een slechte en doffe vacht, diarree, afvallen en bij jonge honden het achterblijven van de groei.
Zijn er gezondheidsrisico’s van rondwormen bij de mens?
Rondwormen kunnen ook schadelijk zijn voor mensen en dan vooral voor kinderen! Kinderen lopen makkelijk gevaar bij contact met besmette grond. Onderzoek van de Universiteit van Utrecht heeft uitgewezen dat wel 25% van de parken en 59% van de openbare zandbakken met de wormeneieren is besmet. Na opname van de eitjes komen larfjes vrij die een trektocht door het lichaam maken.
Overal waar de larven in het lichaam vastlopen veroorzaken ze kleine ontstekingen. Kinderen met een aanleg voor astma kunnen versterkte allergische reacties vertonen door spoelwormen. En in uitzonderlijke gevallen kunnen de larven ook in het oog terechtkomen en zo het gezichtsvermogen aantasten of zelfs blindheid veroorzaken.
Een infectieziekte, zoals bijvoorbeeld veroorzaakt door rondwormen, welke wordt overgedragen van dieren op mensen heet zoönose. Meer over zoönosen kunt u lezen op de site van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.
Hoe kan ik een infectie van rondwormen bij mijn hond voorkomen?
Een rondworm infectie kan bij de hond vrij makkelijk bestreden worden. Het onafhankelijke ESCCAP (European Scientific Counsel Companion Animal Parasites – bestaande uit dierenartsen gespecialiseerd in parasieten) adviseert hiervoor om een hond minimaal 4x per jaar preventief te ontwormen. Daarnaast is het raadzaam om de ontlasting van de hond altijd op te ruimen (niet via de groenbak afvoeren!).
Haakwormen
Haakwormen behoren tot de familie van de rondwormen. Een haakworm heeft tanden waarmee het zich vastbijt aan de darmwand van de dunne darm om zo bloed te kunnen zuigen. Zo ontstaan er bij een haakworm infectie in de dunne darm kleine bloedende wondjes.
Wat zijn de verschijnselen van haakwormen bij de hond?
De haakworm kan diarree, darmbloedingen, buikpijn, bloedarmoede, een doffe vacht en gewichtsverlies veroorzaken. Een haakworm infectie is niet met het blote oog vast te stellen. Echter het niet tijdig behandelen van een haakworm besmetting kan tot de dood van uw hond leiden. De juiste preventieve behandeling tegen wormen is dat ook essentieel.
Spoelwormen
De spoelworm die bij de hond voorkomt heet Toxocara Canis. Spoelwormen leven in de dunne darm en zijn de meest voorkomende wormsoort bij de hond. Ze nemen daar voedingsstoffen op waardoor de spijsvertering verstoord kan raken. Volwassen spoelwormen kunnen wel 18 cm lang worden.
Het is moeilijk te zien of een hond besmet is met spoelwormen omdat de volwassen wormen bijna nooit in de ontlasting en slechts in uitzonderlijke gevallen in het braaksel van de hond voorkomen. Eén volwassen worm produceert wel 200.000 eitjes per dag.
Deze eitjes zijn niet gevoelig voor temperatuur schommelingen en ook niet voor schoonmaakmiddelen en kunnen wel een paar jaar overleven. Helaas zijn de eitjes niet met het blote oog te zien.
Welke ontwormingsmiddelen kan ik gebruiken?
Spoelwormen worden behandeld met ontwormingsmiddelen met de werkzame stoffen milbemycine (bijvoorbeeld Milbemax), fenbendazol, pyrantel, of piperazine.
Zweepwormen
Zweepwormen of Trichuris vulpis is een veel voorkomende maagdarmworm bij de hond. Ze zijn familie van de rondworm en voeden zich met het bloed van uw hond. Ze hebben een typische vorm van een zweep doordat ze draadvorming zijn en een kant hebben die dikker is dan de andere kant. Zweepwormen worden tussen de 4 en 8 cm. Soms kunnen in één gastheer honderden zweepwormen voorkomen.
Hoe vindt besmetting met de zweepworm plaats?
Besmetting met de zweepworm gebeurt door het eten van met eitjes besmette aarde, bijvoorbeeld doordat besmette aarde aan de vacht van de hond blijft plakken en met likken wordt ingeslikt. De zweepworm kan bij een zware infectie diarree, bloedarmoede en gewichtsverlies veroorzaken.
Ontwormingsmiddelen
Op de Nederlandse markt zijn verschillende goedwerkende ontwormingsmiddelen verkrijgbaar. Buiten het feit dat een ontwormingsmiddel natuurlijk effectief moet zijn tegen de relevante wormen, is het ook wenselijk dat het wormen middel goed door de hond wordt opgenomen. Dus middelen die makkelijk toe te dienen zijn, welke goed van smaak zijn en geen vervelende bijwerkingen hebben genieten de voorkeur.
Welke verschillen zijn er op het gebied van ontwormingsmiddelen?
Naast de werkzame(n) stof(fen) in het middel, zijn er ook verschillende verschijningsvormen. Sommige ontwormingsmiddelen worden gemaakt in pasta vorm andere in pil vorm. Ook de duur van de kuur kan verschillend zijn. Veel producten hoeven maar éénmalig toegediend te worden, andere dienen over meerdere dagen gegeven te worden.
Anthelmex
Anthelmex van Ecuphar is een smakelijk ontwormingsmiddel voor honden. Door de toegevoegde smaakstoffen wordt het product door bijna alle honden makkelijk spontaan opgegeten. Anthelmex heeft werkzame stoffen voor de behandeling van zweepwormen, haakwormen, spoelwormen en lintwormen.
Werkzame stoffen in Anthelmex (Forte)
Febantel, Praziquantel en Pyrantel
Varianten
Anthelmex ontwormingstabletten zijn in meerdere varianten verkrijgbaar:
Anthelmex voor honden van minimaal 2,5 kg tot 30 kg; bruinachtige ovale kauwtablet. De tablet kan in 2 gelijke delen verdeeld worden.
Anthelmex Forte voor honden van minimaal 17,5 kg; bruinachtige ovale kauwtablet. De tablet kan in 2 gelijke delen verdeeld worden.
Dosering
2,5 – 5 kg; ½ tablet
5 – 10 kg; 1 tablet
10 – 15 kg; 1 ½ tablet
15 – 20 kg; 2 tabletten
20 – 25 kg; 2 ½ tabletten
25 – 30 kg; 3 tabletten
Anthelmex Forte (niet gebruiken bij honden die minder dan 17,5 kg wegen)
17,5 kg; ½ tablet
17,5 – 35 kg; 1 tablet
35 – 52,5 kg; 1 ½ tablet
52,5 – 70 kg; 2 tabletten
Behandelingsduur
Eénmalige toediening per behandeling volgens het ESCCAP ontwormingsschema.
Bijwerkingen
In zeldzame gevallen kunnen zich voorbijgaande, milde maagdarmklachten, zoals braken, voordoen.
Cazitel Plus
Cazitel Plus is een ontwormingsmiddel met de smaak van varkensvlees van Zoetis speciaal voor de hond. Met Cazitel behandelt u tegen zweepwormen, haakwormen, spoelwormen en lintwormen.
Werkzame stoffen
Febantel, Praziquantel en Pyrantelembonaatcazitel
Varianten
Cazitel tabletten zijn in meerdere varianten verkrijgbaar:
Cazitel Plus, 1 tablet per 10 kg lichaamsgewicht van de hond; ronde tablet van circa 1,2 cm
Cazitel Plus XL, 1 tablet per 35 kg lichaamsgewicht van de hond; ovale tablet van circa 2.4 cm x 1,4 cm
Toediening:
Tablet in de bek van de hond ingeven of door het voer mengen.
Dosering Cazitel Plus & Cazitel Plus XL:
0.5 – 2 kg: ¼ tablet Cazitel Plus
3 – 5 kg: ½ tablet Cazitel Plus
6 – 10 kg: 1 tablet Cazitel Plus
11 – 15 kg: 1 ½ tablet Cazitel Plus
16 – 20 kg: 2 tabletten Cazitel Plus
21 – 25 kg: 2 ½ tabletten Cazitel Plus
26 – 30 kg: 3 tabletten Cazitel Plus
31 – 35 kg: 3 ½ tabletten Cazitel Plus tabletten of 1 Cazitel Plus XL tablet
36 – 40 kg: 1 tablet Cazitel Plus XL & ½ tablet Cazitel Plus
41 – 45 kg: 1 tablet Cazitel Plus XL & 1 tablet Cazitel Plus
46 – 50 kg: 1 tablet Cazitel Plus XL & 1 ½ tablet Cazitel Plus
51 – 55 kg: 1 tablet Cazitel Plus XL & 2 tabletten Cazitel Plus
56 – 60 kg: 1 tablet Cazitel Plus XL & 2 ½ tabletten Cazitel Plus
61 – 65 kg: 1 tablet Cazitel Plus XL & 3 tabletten Cazitel Plus
66 – 70 kg: 2 tabletten Cazitel Plus XL
Behandelingsduur
Eénmalige toediening per behandeling volgens het ESCCAP ontwormingsschema.
Let op, Cazitel Plus niet gebruiken bij:
De eerste 4 weken van de dracht.
Gelijktijdige gebruik met piperazine stoffen
Gelijktijdig gebruiken met andere cholinerge stoffen
Dieren met een bekende overgevoeligheid voor de werkzame bestanddelen of voor één van de hulpstoffen
Bijwerkingen
Geen bijwerkingen bekend.
Drontal
Drontal is een ontwormingsmiddel van Bayer in tablet vorm voor de behandeling van zweepwormen, haakwormen, spoelwormen en lintwormen.
Werkzame stoffen
Febantel, Praziquantel en Pyrantelembonaat
Varianten
Drontal tabletten zijn in meerdere varianten verkrijgbaar:
Drontal Flavour Dog voor kleine honden tot 35 kg; kluifvormig in 2 helften deelbaar tablet met een lengte van ca 1,7 cm x 0,9 cm
Drontal Large Dog voor honden zwaarder dan 35 kg; ovale tablet van circa 2,2 cm x 1,6 cm
Drontal Pup speciaal voor pups met een leeftijd vanaf 2 weken. Pups zijn meestal alleen besmet met spoelwormen en Drontal Pup bevat daarom geen praziquantel wat tegen lintwormen werkzaam is.
Dosering
Drontal Flavour: Eén tablet per 10 kg
Drontal Large Dog: Eén tablet per 35 kg
Behandelingsduur
Eénmalige toediening per behandeling volgens het ESCCAP ontwormingsschema.
Bijwerkingen
Geen bijwerkingen bekend.
Panacur
Panacur is een ontwormingsmiddel voor honden én katten in tablet en pasta vorm, voor de behandeling van zweepwormen, haakwormen, spoelwormen en lintwormen.
Werkzame stof in Panacur
Fenbendazol
Varianten
Panacur is zowel verkrijgbaar in tablet als in pasta vorm.
Panacur KH 250: tabletten
Panacur KH 500: tabletten
Panacur Pet Paste: pasta
Behandelingsduur
Per behandeling de passende dosering gedurende 3 dagen toedienen volgens het ESCCAP ontwormingsschema.
Zipyran
Zipyran is een ontwormingsmiddel voor de hond, met de smaak van rundvlees. Met Zipyran behandelt u tegen haakwormen, spoelwormen en lintwormen.
Werkzame stoffen
Febantel, Praziquantel en Pyrantel
Dosering Zipyran
2,5 – 5 kg: ½ tablet Zipyran
5 – 10 kg: 1 tablet Zipyran
10 – 15 kg: 1 ½ tablet Zipyran
15 – 20 kg: 2 tabletten Zipyran
20 – 25 kg: 2 ½ tabletten Zipyran
25 – 30 kg: 3 tabletten Zipyran
Behandelingsduur
Eénmalige toediening volgens het ESCCAP ontwormingsschema.
Bijwerkingen
Geen bijwerkingen bekend.
Je bent aan het einde gekomen van dit artikel. We hopen dat je er iets aan hebt gehad. Als je op basis van dit artikel nog vragen hebt dan horen wij dat graag in de reacties hieronder!